ESG-тәуекелдерді басқару

ҚМГ үшін климаттық тәуекелдер төменкөміртекті экономикаға көшу және климаттың физикалық өзгерістерімен байланысты. Олардың қатарына мыналар жатады:

Энергетикалық көшу тәуекелдері – реттеушілік талаптардың күшеюі, технологиялық өзгерістер, нарықтық және бедел тәуекелдері.

Климаттың физикалық тәуекелдері – төтенше ауа райы құбылыстары (тасқындар, құрғақшылықтар) және климаттың созылмалы өзгерістері (су тапшылығы, температураның жоғарылауы).

2024 жылы Атырау, Ақтөбе және Батыс Қазақстан облыстарын қоса алғанда, ҚМГ қатысатын өңірлерде су тасқыны төтенше жағдайға алып келді, бұл залалды барынша азайту жөніндегі жедел шараларды талап етті.

Потенциалды әсері

Климаттық тәуекелдер шығындардың өсуіне, кірістің төмендеуіне, нарықтық мүмкіндіктердің шектелуіне, қызметкерлердің денсаулығына әсер етуі және жарақат алу ықтималдығының артуына әкелуі мүмкін. Сондай-ақ, бұл Компания өніміне деген сұраныс пен бизнес тұрақтылығына әсер етуі мүмкін.

ҚМГ климаттық тәуекелдерді төмендету бойынша белсенді жұмыс істейді, оның ішінде:

• 2060 жылға дейін Төменкөміртекті даму бағдарламасын жүзеге асырады.
• Энергия тұтыну мен парниктік газдар шығарындыларының есебін жүргізеді, метан шығарындыларын азайту бойынша жобаларды енгізеді.
• Тоқсан сайынғы негізде КО деңгейінде ТКДБ іске асыру бойынша ЕТҰ іс-шаралар жоспарларына бақылау жүргізеді.
• I-REC халықаралық жаңартылатын энергия сертификаттарын сатып алады.
• CO₂ ұстау, сақтау және пайдалану (CCUS) мүмкіндіктерін зерттейді.
• Төменкөміртекті сутегі өндірісінің әлеуетін бағалау арқылы Сутегі энергиясын дамытады.
• Тұрақты авиациялық отын (SAF) өндірісінің перспективаларын және орман-климаттық жобаларды іске асыруды талдайды.
• Көктемгі су тасқынына дайындық және осал учаскелерді су басуға жол бермеу (автожолдарды шайып кету, электр беру желілерін зақымдау, Ұңғымаларды су басу) жөніндегі іс-шараларды әзірлеуді жүргізеді.

ҚМГ климаттың өзгеруіне бейімделу шараларын жетілдіруді жалғастырып, климаттық тәуекелдердің Компания қызметіне әсерін азайтуда.

ҚМГ қоршаған ортаға теріс әсер ету тәуекеліне ұшырауы мүмкін. Бұл ауаға ластаушы заттардың шығарылуы, су және топырақ ресурстарының ластануы, сондай-ақ экология саласындағы реттеуші талаптардың күшеюі секілді факторлармен байланысты. Экологиялық нормаларды сақтамау санкциялардың күшеюіне, қосымша қаржылық шығындарға және Компания беделінің нашарлауына алып келуі мүмкін.

Потенциалды әсері

Экологиялық тәуекелдердің жүзеге асуы айыппұлдарға, шекті нормадан тыс төлемдерге, қоршаған ортаны қалпына келтіруге арналған шығындарға және заңды жауапкершілікке алып келуі мүмкін. Сонымен қатар, экологиялық көрсеткіштердің нашарлауы Компанияның инвестициялық тартымдылығына және бизнесінің орнықтылығына кері әсер етуі ықтимал.

Қоршаған ортаға әсерді азайту үшін ҚМГ іс шаралар кешенін іске асырады:

• Атмосфераға шығарындыларды басқару және шикі газды факельмен жағуды азайту.
• Су ресурстары мен қалдықтарды басқару жобаларын енгізу.
• Экологиялық көрсеткіштерді бақылау және жерлерді рекультивациялау.
• Ең озық қолжетімді технологиялар мен эмиссияларды бақылаудың автоматтандырылған жүйелерін қолдану.
• Маңызды экологиялық әсерлерді алдын ала басқару және экология мәселелері бойынша мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл.
• 2024 жылы Қалдықтарды басқару стандарты әзірленіп, бекітілді, сондай-ақ Экологиялық бағалау жүргізу жөніндегі Корпоративтік стандарт өзектендірілді.

ҚМГ экологиялық талаптарға сәйкестікті қамтамасыз ете отырып, өндірістік қызметтің қоршаған ортаға әсерін төмендетуге бағытталған табиғат қорғау шараларын жетілдіруді жалғастыруда.

Мұнай төгілулер технологиялық режимнің бұзылуы, құбырлардағы апаттар, жабдықтың істен шығуы және Каспий теңізінің күрделі табиғи жағдайлары нәтижесінде орын алуы мүмкін. Тәуекел факторларына тайыз сулар, кен орындарындағы жоғары қабат қысымы, күкіртті сутектің болуы және теңіз бетінің маусымдық қатуы жатады.

Потенциалды әсері

Мұнай төгілулер қоршаған ортаға елеулі зиян келтіруі, өндірістік процестердің тоқтауына, салдарын жою мен өтемақы шараларына арналған айтарлықтай қаржылық шығындарға алып келуі мүмкін.

Мұнай төгілу тәуекелін азайту үшін ҚМГ алдын алу шараларының кешенін іске асырады:

• Технологиялық процестер мен жабдықтың жағдайын тұрақты бақылау.
• Құбырлар мен жабдықтарға жоспарлы-ескерту жөндеу жұмыстарын жүргізу.
• Мұнай төгілу апаттарын жою бойынша персоналды оқыту және оқу-жаттығулар өткізу.
• Солтүстік-Каспий экологиялық әрекет ету базасының тиімді жұмысын қамтамасыз ету.
• Консервацияланған ұңғымаларға бақылау жүргізу.
• Апаттық жағдайлардың алдын алу жөніндегі жұмыс топтарына қатысу.

ҚМГ мұнай төгілуінің алдын алу және жою жүйесін жетілдіруді жалғастырып, экологиялық және қаржылық тәуекелдерді азайтуға бағытталған шараларды іске асыруда.

ҚМГ-дың өндірістік қызметі жоғары қауіптілік деңгейімен сипатталады, бұл апатты жағдайлар, жарылыстар, өрттер және басқа да техногендік апаттар туындау қаупін тудырады. Мұндай жағдайлардың себептері жабдықтың тозуы, технологиялық процестердің бұзылуы, персоналдың қателіктері және қолайсыз сыртқы факторлар болуы мүмкін.

Потенциалды әсері

Өндірістік нысандардағы апаттар қызметкерлердің жарақат алуы мен қаза табуына, жабдық пен инфрақұрылымның бүлінуіне, қалпына келтіру жұмыстарына арналған қаржылық шығындардың артуына, сондай-ақ қоршаған ортаға зиян келтіруіне алып келуі мүмкін.

Апатты жағдайлардың алдын алу үшін ҚМГ кешенді шараларды қолданады:

• Ұңғымаларды бұрғылау жұмыстары кезінде алдын алу шараларын қолдану.
• Жабдыққа техникалық қызмет көрсету және диагностика жүргізу.
• Өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамаларын жүргізу және ықтимал қауіптерді анықтау.
• Жабдықты қауіпсіз пайдалану бойынша персоналды нұсқамау және оқыту.
• Өнеркәсіптік қауіпсіздікті арттыру бойынша іс-шаралардың орындалуын бақылау.
• Мүлікті зияннан сақтандыру шарттарын жасау.

ҚМГ техногендік тәуекелдердің алдын алу және оларға ден қою жүйесін жетілдіруді жалғастыруда, бұл персоналды, жабдықты және қоршаған ортаны сенімді қорғауды қамтамасыз етеді.

Бұл тәуекел еңбек қауіпсіздігі ережелерінің сақталмауы, өндірістік тәртіптің бұзылуы, сондай-ақ қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсер етуімен байланысты. Мұндай жағдайлар жазатайым оқиғаларға, еңбекке қабілеттіліктің жоғалуына және қызметкерлер өміріне қауіп төнуіне алып келуі мүмкін.

Потенциалды әсері

Өндірістік жарақат ауыр зардаптарға әкелуі мүмкін, соның ішінде:

• Қызметкерлердің денсаулығының нашарлауы, уақытша немесе тұрақты еңбекке жарамсыздық.
• Өндіріс тиімділігінің төмендеуі, мәжбүрлі тоқтаулар.
• Компенсациялар, айыппұлдар және сот процестерімен байланысты қаржылық шығындар.
• Компанияның беделіне әсер ететін тәуекелдер.

Жарақаттанудың алдын алу үшін ҚМГ еңбекті қорғаудың жүйелі тәсілін іске асырады:

• Қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету және жаңа технологияларды енгізу.
• Қауіпсіздік техникасы бойынша тұрақты нұсқамау және оқыту.
• Қауіпсіздікке қатысты мінез-құлықты бақылау бағдарламаларын енгізу.
• Еңбек қауіпсіздігі нормаларының сақталуын ішкі бақылау.
• «Қорғау» картасы арқылы салдарсыз оқиғалар (Near Miss) бойынша есеп беру бағдарламасын іске асыру.

ҚМГ жарақат алу деңгейін төмендетуге ұмтылады, қызметкерлер үшін қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз етіп, қауіпсіздік мәдениетін арттыру бойынша шаралар қабылдайды.

ҚМГ-дың өндірістік қызметі интоксикация, ластану, діріл, шу және жоғары физикалық жүктемелер секілді қолайсыз факторлардың әсерімен байланысты. Олардың ұзақ әсері кәсіби аурулардың дамуына алып келуі мүмкін. Сонымен қатар, жаңа вирустық штамдардың таралу қаупі бар, бұл қызметкерлердің денсаулығына және өндірістік процестің тұрақтылығына әсер етуі мүмкін.

Потенциалды әсері

• Кәсіби аурулардың дамуы, қызметкерлердің еңбекке уақытша немесе тұрақты жарамсыздығы.
• Аурушаңдық деңгейінің артуы және медициналық қызмет көрсету шығындарының өсуі.
• Еңбек ресурстарының қысқаруы және өндірістік тиімділіктің төмендеуі.
• Инфекциялық аурулардың таралуы салдарынан операциялық қызметке әсер ету.

Тәуекелді азайту үшін қолданылатын шаралар Бұл тәуекелді азайту үшін ҚМГ мынадай шараларды іске асырады:

• Жұмыс орындарын еңбек жағдайлары бойынша тұрақты аттестациялау.
• Қызметкерлерге міндетті медициналық тексерулер жүргізу.
• Өндірістік санитарлық бақылау және еңбек жағдайларын жақсарту.
• Қызметкерлердің денсаулығын қорғау жөніндегі іс-шаралар жоспарын іске асыру.

ҚМГ кәсіби аурулар мен инфекциялық қауіптер тәуекелдерін азайту үшін еңбек пен денсаулық сақтау жүйесін жетілдіруді жалғастыруда.

Бұл тәуекел кадрлардың ауысуы, қажетті құзыреттері бар мамандардың жетіспеушілігі, сондай-ақ білікті қызметкерлерді тарту және ұстаудағы қиындықтармен байланысты. Кадр тапшылығы бәсекелестік орта, еңбек күшінің көші-қоны және кәсіптерге қойылатын талаптардың өзгеруі салдарынан туындауы мүмкін.

Потенциалды әсері

Компания қызметінің тиімділігі мен өнімділігінің төмендеуі.

Қолданыстағы персоналға жүктеменің артуы және жұмыс процестерінің бұзылу тәуекелі.

Стратегиялық жобаларды іске асыру қарқынының бәсеңдеуі.

Жаңа қызметкерлерді іріктеу, оқыту және бейімдеу шығындарының артуы.

ҚМГ кадрларды тарту, дамыту және ұстап қалу үшін іс-шаралар кешенін іске асырады:

• Кадрлар тұрақтамау себептерін тұрақты бақылау және жұмыстан шығатын қызметкерлерге сауалнама жүргізу.
• Еңбек жағдайларына қанағаттанушылықты бағалау мақсатында қызметкерлер арасында сауалнамалар өткізу.
• «МАНСАП» бағдарламасын іске асыру;
• Ынталандыру бағдарламалары мен еңбек жағдайларын жетілдіру.
• Мансаптық өсу мүмкіндіктерін және кәсіби даму бағдарламаларын жасау.

ҚМГ кадрлық тәуекелдерді төмендету бағытында жұмыс жүргізіп, қызметкерлер үшін кәсіби дамуға қолайлы жағдай жасауда.

Бұл тәуекел Компанияның персоналына, мердігерлеріне және активтеріне қарсы бағытталған террористік және өзге де күш қолдану әрекеттерінің орын алу мүмкіндігімен байланысты. ҚМГ-нің қызметі қауіпсіздікке қатер төнуі ықтимал өңірлерді қамтиды, бұл қызметкерлер мен нысандарды қорғау шараларын қабылдауды талап етеді.

Потенциалды әсері

Қызметкерлердің өмірі мен денсаулығына төнетін қауіп.

Операциялық қызметтің бұзылуы, Компания активтерінің зақымдануы.

Қауіпсіздікті қамтамасыз ету және инфрақұрылымды қалпына келтіруге арналған шығындардың артуы.

Репутациялық және құқықтық тәуекелдер.

ҚМГ қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында кешенді іс-шараларды жүзеге асырады:

• Қауіпсіздік жүйелерінің жай-күйін тексеру және эвакуациялау схемаларын өзектендіру.
• Персоналды антитеррорлық қорғау мәселелері бойынша оқыту.
• Құқық қорғау органдарымен өзара іс-қимыл орнату.
• Төтенше жағдайларда әрекет ету бойынша оқу-жаттығу іс-шараларын өткізу.
• Бейнебақылау және өткізу жүйелеріне бақылау жүргізу.
• Терроризмге қарсы іс-қимыл саласындағы заңнама талаптарына сәйкес терроризм тұрғысынан осал объектілердің паспортизациясын жүргізу.

ҚМГ терроризм тәуекелдерін төмендету мақсатында қызметкерлер мен нысандарды қорғау жөніндегі шараларды жетілдіруді жалғастыруда.

Бұл тәуекел әлеуметтік шиеленістердің, рұқсат етілмеген ереуілдер мен наразылық акцияларының туындауымен байланысты. Негізгі себептерге жалақыны арттыру, әлеуметтік жағдайларды және еңбек кепілдіктерін жақсарту жөніндегі қызметкерлердің талаптары жатады.

2024 жылы Маңғыстау облысында 17 ереуіл тіркеліп, олардың 11-і ҚМГ-дың мердігер ұйымдарына қатысты болды. Компания қызметкерлер алдындағы барлық міндеттемелерін орындағанына қарамастан, әлеуметтік тұрақсыздық тәуекел факторы болып қала береді.

Потенциалды әсері

Компания беделіне әсер ететін тәуекелдер және сенім деңгейінің төмендеуі.

Өндірістік қызметтің бұзылу қаупі.

Еңбек дауларын реттеуге байланысты операциялық шығындардың артуы.

Компанияның инвестициялық тартымдылығына әсер етуі мүмкін.

ҚМГ әлеуметтік жағдайды тұрақтандыру үшін кешенді шаралар қабылдауда:

• ЕТҰ-да еңбек және демалыс жағдайларын жақсарту жөніндегі Жол карталарын іске асыру.
• Әлеуметтік-тұрмыстық инфрақұрылымды мониторингтеу және сәйкессіздіктерді жою.
• Аймақтардағы медициналық қызметкерлерді қолдау және әлеуметтік саланы дамыту.
• Мердігер ұйымдардағы еңбек жағдайларының сақталуын бақылау.
• Жаңаөзен қаласының әлеуметтік-мәдени ортасын дамытуға жәрдемдесу.
• Еңбекке орналастырудың ашық тетіктерін дамыту.
• Оперативті бақылау жүргізу үшін мердігер ұйымдар деректер базасын автоматтандыру.

ҚМГ қызметкерлермен және мүдделі тараптармен өзара іс-қимылды жалғастырып, қызмет ететін өңірлердегі әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етеді.

Комплаенс-тәуекелдер сыбайлас жемқорлық көріністері, заңнама мен ішкі нормативтік құжаттардың бұзылу мүмкіндігімен байланысты. Бұл тәуекелдер қаржылық шығындарға, беделге нұқсан келтіруге және құқықтық салдарға әкелуі мүмкін. ҚМГ үшін басты міндеттердің бірі, ол бизнес-процестердің ашықтығын қамтамасыз ету және этикалық стандарттарды сақтау.

Потенциалды әсері

Қаржылық шығындар және айыппұл санкциялары.

Инвесторлар мен серіктестер тарапынан сенімнің төмендеуі.

Компания мен оның қызметкерлерінің заңды жауапкершілігі.

Компанияның орнықты дамуына әсер ететін бедел тәуекелдері.

ҚМГ комплаенс-тәуекелдерді болдырмау жөніндегі іс-шаралар кешенін іске асырады:

• Сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне ішкі талдау жүргізу және түзету шараларын әзірлеу.
• Сыбайлас жемқорлыққа қарсы бақылау және комплаенс-тексерулерді тұрақты жүргізу.
• Ішкі нормативтік құжаттарды талдау және өзектендіру.
• Қызметкерлер арасында оқыту және түсіндіру арқылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру.

ҚМГ заңнаманы бұзу тәуекелдерін барынша азайта отырып, бизнес-процестердің ашықтығын қамтамасыз ету үшін комплаенс-бақылау жүйесін жетілдіруді жалғастыруда.