ОРНЫҚТЫ ДАМУ
ТУРАЛЫ ЕСЕП 2022
Тұрлан Салауатұлы
МЕЛЕКЕЕВ
«Ембімұнайгаз» АҚ-ның үздік жерасты ұңғымаларын жөндеу бригадасы
«Үздік маман – 2022» кәсіптік конкурс қорытындысы бойынша бірінші орын

2022 жылғы шілдеде Carbon Disclosure Project алаңында Румыния мен Грузиядағы еншілес ұйымдарды қоса алғанда, ҚМГ-ның барлық активтері бойынша парниктік газдардың тікелей және жанама шығарындыларының көлемі туралы деректерді қамтитын 2021 жылғы Климаттық сауалнама жарияланды.

Есепке сәйкес, 2021 жылдың нәтижелері бойынша ҚМГ компаниялар тобындағы көмірқышқыл газының тікелей шығарындыларының көлемі 6,9 млн тонна СО2 (10,6 млн тонна СО2 блм) құрады. СО2-балама деректер IPCC Fifth Assessment Report жаһандық жылыну потенциалының коэффициенттері (метан – 28, азот оксиді – 265) пайдаланыла отырып ұсынылған. Есептеуге көмірқышқыл газы (CO2), метан (CH4), азот оксиді (N2O) кіреді. Парниктік газдардың тікелей шығарындылары бойынша деректер әрбір ЕТҰ бойынша тәуелсіз аккредиттелген ұйымдардың қорытындыларымен расталды.

2022 жылғы ақпарат CDP есебінде 2023 жылдың III тоқсанында ашылады. Ақпаратты ашқан кезде біз жүйелілік пен салыстырмалылық қағидатын ұстанамыз. Біз ақпаратты ашудың толықтығын арттыру үшін үздіксіз жұмыс істеудеміз.

CDP сауалнамаларымен мына сілтеме бойынша танысуға болады: https://www.kmg.kz/investors/reporting/?TYPE=report_development

2022 жылы ҚМГ компаниялар тобы бойынша парниктік газдардың (СО2) тікелей шығарындыларының көлемі 7,6 млн тонна СО2 (8,1 млн тонна СО2 балама) құрады20.

20 2020 жылы ҚТГ компаниялар тобының иеліктен шығарылуына байланысты шығарындыларды қайта есептеу жүргізілді.

1-деңгей. Тікелей шығарындылар

2020

2021

2022

Қызмет бағыттары бойынша бөлініс

 

 

 

 

Өндіру

млн т СО2/млн т СО2-блм

2,0/4,1

2,2/4,3

2,4/2,8

Өңдеу

млн т СО2/млн т СО2-блм

4,6/6,2

4,5/6,1

5,1/5,2

Тасымалдау

млн т СО2/млн т СО2-блм

2,1/5,5

0,2/0,2

0,1/0,1

Елдер бойынша бөлініс

Қазақстан

млн т СО2/млн т СО2-блм

7,8/14,9

6,2/9,9

6,6/7,1

Румыния

млн т СО2/млн т СО2-блм

0,9/0,9

0,7/0,7

0,9/0,9

Грузия

млн т СО2/млн т СО2-блм

0,01/0,01

0,01/0,01

0,02/0,02

Парниктік газдар түрлері бойынша шығарындылар бөлінісі

СО2

млн т СО2

8,7

6,9

7,6

CH4

млн т СО2-экв

6,6

3,2

0,4

N20

млн т СО2-экв

0,5

0,5

0,1

2-деңгей. Жанама шығарындылар (нарықтық әдіс)

млн т СО2/млн т СО2-блм

3,6/3,5

3,3/3,3

Ақпарат CDP климаттық сауалнамасында 2023 жылдың ІІІ-тоқсанында ашылады

2-деңгей. Жанама шығарындылар (географиялық әдіс)

млн т СО2/млн т СО2-блм

3,5/3,5

3,3/3,3

3-деңгей. Сатылған өнімдерді пайдаланудан

млн т СО2/млн т СО2-блм

61,1/61,3

61,9/62,1

СО2 шығарындыларының қарқындылық көрсеткіші өндірілген көмірсутек шикізатының 1 000 тоннасына 114 тонна СО2 құрады, бұл Халықаралық Мұнай және газ өндірушілер қауымдастығының (IOGP) орташа салалық көрсеткішінен 4 % төмен, ол 119 құрайды.

СО2 шығарындыларының қарқындылығы (тонна/1 000 тонна өндірілген КСШ)
CH4 шығарындыларының қарқындылығы (тонна/1 000 тонна өндірілген КСШ)

СО2 шығарындыларының қарқындылығының өсуі электр генерациялау көздерінің толық қуатқа шығуына байланысты. Мәлімет ретінде, IOGP ұсынған СО2 шығарындыларының орташа салалық қарқындылығы бір жыл ішінде өндірілген КСШ-ның 1 000 тоннасына шаққанда 113-тен 119 тонна СО2-ге дейін өсті.

CH4 шығарындыларының қарқындылығының айтарлықтай төмендеуі ұлттық деңгейде метан шығарындыларын есептеу әдістемесінің өзгеруіне байланысты.

Компания өз қызметінде климаттың өзгеруіне әсер ететін озонды бұзатын заттарды шығаруды жүзеге асырмайды. Мерзімді бақылау және мониторинг жүргізіледі.

Экологиялық индикаторлар

 

Өндіру

Тасымалдау

Өңдеу

2020

2021

2022

2020

2021

2022

2020

2021

2022

Парниктік газдар (ПГ) шығарындылары

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ПГ тікелей шығарындылары (CO2, млн тонна)

2,0

2,2

2,4

2,1

0,2

0,1

4,6

4,5

5,1

ПГ шығарындыларының қарқындылығы (КСШ 1 000 тоннасына CO2)

87

102

114

 

 

 

248

226

236

ІМГ жағу

 

 

 

Алаулатып жағу (млн тонна CO2)

0,13

0,11

0,09

Өндірілген КСШ бірлігіне жағылған газ саны (өндірілген КСШ 1 000 тоннаға тонна)

2,2

2,1

1,5

Алаулатып жағу (млн м3)

57,6

52,5

35,7